Doorgaan naar hoofdcontent

Breien: het lezen van telschema's (charts)


Het lezen van Engelstalige patronen is niet voor iedereen even gemakkelijk. Het leren van de Engelse breitermen kost even tijd en ook de manier van opschrijven van de instructies is soms wat anders dan in Nederlandstalige patronen. Toch loont het om Engelse breipatronen te leren lezen en te begrijpen, al was het alleen maar vanwege de hoeveelheid aan Engelstalige patronen die er beschikbaar zijn. Hier kun je een overzicht vinden van Engelse breitermen, afkortingen en de Nederlandse vertaling ervan.

Charts

In veel patronen vind je naast de uitgeschreven instructies ook telschema's (charts). Deze charts zijn bedoeld als hulpmiddel bij het breien. Op schematische wijze wordt het patroon weergegeven.  Er zijn ook patronen die alleen charts geven en geen uitgeschreven "rij-tot-rij instructie".
Uit gesprekken met klanten is mij gebleken dat niet iedereen thuis is in het lezen van charts. In dit artikel probeer ik uitleg te geven bij het lezen van charts.

Van rechts naar links en van onder naar boven

Zoals gezegd, charts zijn een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Meestal begint een patroon met een kort stukje tekst over de opzet van het werkstuk. Vaak staat er zoiets:
Cast on 10 stitches and work rows 1-10 of Chart A 1 time (zet 10 steken op en brei rijen 1-14 van Chart A 1 keer)  en daarna volgt Chart A en de geschreven instructies (Row to Row). Hier zie je de  chart van de sjaal Mirabelle.  Gratis download.
chart mirabelle

Je begint onderaan bij rij 1 te lezen. Dit is de Right Side (RS), de goede kant van het werk.
Je leest de eerste rij (RS) van de chart van rechts naar links. Dit is immers ook de richting waarin je breit.
De tweede rij is is Wrong Side (WS), de verkeerde kant van het werk.  De Ws row lees je van links naar rechts. De richting waarin je breit. De WS rijen worden niet altijd aangegeven op de charts. In sommige patronen staat: Purl all WS row stitches. Dan moet je alle steken aan de verkeerde kant averecht breien.
Kijk nu naar de Chart Key (de legenda) Hierin staat wat de tekens betekenen.
chart key mirabelle
In deze Key worden de steken beschreven hoe je ze breit aan de goede kant van het werk en aan de verkeerde kant.

Breien vanaf telpatroon

Uit de chart kun je af lezen dat het patroon over 10 steken gebreid wordt.
In woorden: rij 1: 1 recht, 1omslag, 2 verdraaid recht samen, 5 recht, 2 recht samen, 1 omslag.    Rij 2: alle steken averecht
Rij 3: 2 recht, 1 omslag, 2 verdraaid recht samen, 3 recht, 2 recht samen, 1 omslag 1 recht.
Rij 4 alle steken averecht. Enzovoorts.
Bij rij 9 tot en met 14 is het even opletten: de eerste steek van de RS rows wordt nu averecht gebreid en de laatste steek van de WS rows wordt recht gebreid.

Repeats

Een sjaaltje dat uit slechts 10 steken bestaat is wel een beetje smal. Daarom moet je dit patroon van 10 steken enkele malen herhalen. In de tekst staat dan: Repeat from * to * 4 times.
Ons voorbeeld: Row 1 (RS): *K1, yo, ssk, k5, k2tog, yo* ; rep * to * 4 more times (50 st) Row 2: Purl all stitches.
Om de sjaal langer te maken moet je het gehele patroon van 14 toeren ook meerdere malen herhalen. In het patroon staat dan: Repeat Chart A 10 more times.

Charts voor kant breien

Bij kant breien worden vaak (niet altijd!) de teruggaande toeren averecht gebreid. Daarom worden vaak de WS rows weggelaten in de charts. Je breit deze toeren natuurlijk wel maar ze staan niet in het schema. Uit de geschreven instructie blijkt dan vaak dat je alle steken averecht moet breien.

Charts voor rondbreien

Als je gaat rondbreien heb je geen WS rows, immers je breit alleen aan de goede kant van het werk. Op de charts voor rondbreien (bijvoorbeeld sokken met een kantpatroontje) zul je dan ook geen WS rows vinden.
Over charts is natuurlijk nog veel meer te zeggen maar dit is naar mijn mening de basis die je zou moeten hebben. Maar ga vooral beginnen. Daar leer je het meest van. Toch?

Reacties

  1. Cathy van den Kieboom - Oostende, Belgiƫ9 april 2014 om 14:11

    Ik moet U echt feliciteren want ik heb nog nooit zo'n goede uitleg over breicharts gelezen !! Het is voor mijn nog een obstakel maar ik zal me er eens aan wagen !! Dankjewel :-)
    Groetjes uit Oostende !
    Cathy.vdk@gmail.com

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Pi Pa Poef!

Jaaaah de poef is af. Het was steeds te donker om een foto te nemen maar vandaag kon het eindelijk: en ik moet zeggen: ik ben er super tevreden over. Het breien van de verkorte toeren heeft goed uitgepakt (toen ik eenmaal door had hoe het moest tenminste) Je ziet dat de bovenkant heel mooi gesloten is zonder plooien of bobbels. Het dichtmaken van de poef ging dan ook vrij soepel. Om te leren hoe je short rows breit heb ik dit filmpje van Cat Bordhi ettelijke keren bekeken. (vooral de uitleg over de dames die naar de kapper zijn geweest omdat ze naar de opera gaan en daarom hun haar niet in de war willen hebben bij het afdoen van een ketting blijft je bij..). Neem er wel even de tijd voor, het is een vrij lang filmpje maar ik vind het verhelderend. Cat Bordhi breit in tricotsteek maar ook in ribbelsteek voor de poef werkt deze methode goed. Het originele patroon van de poef is van Pickles . Dat is een eenvoudig patroon, namelijk: brei alle steken recht totdat het garen op is. Dit is

Lace breien of Ajour

Vorige week zei iemand tegen mij: jij hebt het steeds over lace breien, maar dat is gewoon ajour!! En gelijk had ze. Door te praten over lace breien dacht zij dat dat iets nieuws en iets moeilijks was maar het bleek gewoon ajour te zijn. Iets wat ze al lang onder de knie heeft. Grappig hoe je door alle (Engelstalige) invloeden van internet, waaronder Ravelry, ook je taalgebruik gaat aanpassen. Hoe je het ook noemt, kantbreien is onverminderd populair. Veel mensen vinden het best eng om er aan te beginnen omdat het er moeilijk uit ziet. Of omdat je van dat dunne garen gebruikt. Er is over die angst heen te komen: Kies een eenvoudig eerste project Er zijn diverse mooie patronen die niet erg moeilijk te breien zijn maar die wel een verbluffend resultaat geven. Een eenvoudig (en gratis) patroon is bijvoorbeeld de Mirabelle sjaal. Iets moeilijker (en in het Engels) maar toch geschikt voor een beginner is de Ishbel sjaal van Ysolda. Dit was ook mijn eerste lace project . Ishbe